Art. 976 kpc wymienia wyczerpująco podmioty, których udział w licytacji jest wyłączony: dłużnik, komornik, ich małżonkowie, dzieci, rodzice i rodzeństwo; licytant, który nie wykonał poprzedniej licytacji; osoby, które mogą nabyć nieruchomość tylko za zgodą organu państwowego, a takiego zezwolenia nie przedstawiły ( np. cudzoziemcy spoza EU ).

Przepis ów nie wymienia wierzyciela.

Sąd Najwyższy  w uchwale z dn. 22.03.2007 ( III CZP 13/07 OSNC 2008 poz. 22) stwierdził, że przepis ów wyczerpująco określa podmioty, których udział w licytacji jest wyłączony.

Dodatkowo art. 968 § 1 kpc stanowi, iż nabywca może zaliczyć na poczet ceny własną wierzytelność lub jej część, jeżeli znajduje ona pokrycie w cenie nabycia.

Art 984 kpc przewiduje instytucję przejęcia nieruchomości w cenie nie niższej aniżeli 2/3 ceny oszacowania, jeżeli także na drugiej licytacji nikt nie przystąpił do przetargu. Uprawnienie to przysługuje wierzycielowi egzekwującemu, hipotecznemu i współwłaścicielowi  licytowanej nieruchomości.

Wierzyciel przejmujący musi wraz z wnioskiem o przejęcie złożyć rękojmię i zapłacić co najmniej 2/3 sumy oszacowania. Może jednak zwolnić się od rękojmi w warunkach art 964 kpc oraz zaliczyć na poczet ceny własną wierzytelność na podstawie art 968 § 1 kpc.

Wierzycielowi przysługują zatem obie wymienione wyżej możliwości, z tym że przystąpienie do licytacji wyłącza przejęcie na własność nieruchomości.

Dokonanie wyboru winno uwzględniać czynniki ekonomiczne i prawne.

adw. Jarosław Lenczewski